De opmars van de syrah
Van de syrah worden donkere, volle wijnen gemaakt. In sommige ruik je versgemalen zwarte peper, andere geuren naar zoete specerijen en smaken naar chocolade. Eerst vooral gekweekt in Frankrijk, verovert de druif nu stilaan de rest van de wereld.
De syrah is een succesdruif. In steeds meer gebieden over de hele wereld wordt hij aangeplant. In Nederland was hij vooral bekend als de druivensoort van de Rhônewijnen. Tegenwoordig zijn ook de syrahs uit de Languedoc populair, evenals de shiraz-wijnen uit de Nieuwe Wereld.
Aan het einde van de negentiende eeuw nam de Schot James Busby de Franse syrah mee naar Australië. De druif voelde zich er thuis en werd er bekend als shiraz. Hoewel de syrah en shiraz als planten nog steeds veel overeenkomsten vertonen, zijn de wijnen ervan verschillend. Een kenmerk van de Franse syrah is de geur van bosvruchten, leer, tabak en versgemalen zwarte peper. In een shiraz komt die peper niet voor. De donkere wijnen uit Australië smaken naar rijpe pruimen en chocolade. Syrahs uit Spanje, Italië, Corsica en Zwitserland lijken het meest op de ferme, frisse, Franse wijnen. Shiraz-wijnen uit Californië, Argentinië en Zuid-Afrika hebben meer het karakter van de Australische shiraz.
Stoere wijn
Van zowel de syrah als de shiraz worden monocépages gemaakt. Dit zijn wijnen die één druivensoort als basis hebben. Als op het etiket syrah of shiraz staat, is meteen duidelijk dat de wijn helemaal of voor meer dan tachtig procent uit de kruidige druif bestaat. Maar ook wijnen waarbij de naam van de druif niet op het etiket staat vermeld, kunnen pure syrahs zijn, zoals de Hermitage, Saint-Joseph en Cornas uit het noordelijk deel van de Rhônevallei. Wijnmakers van deze syrahs voegen in sommige jaren de witte viognier toe om hun stoere wijn eleganter te maken. Voor wijnen als Côtes du Rhône en Châteauneuf-du-Pape wordt syrah geblend met andere druiven als grenache, mourvèdre en cinsaut. In Australië komt naast de monocépage ook de Cab-Shiraz, een blend van cabernet sauvignon en shiraz, heel veel voor.
Winterwijn
Met name syrahs zijn wijnen om aan tafel te schenken. Ze kunnen stevige tannines bevatten waardoor ze wat stroef aanvoelen in de mond. Dat stroeve gevoel verdwijnt zodra de wijn met eten wordt gecombineerd. Dankzij de donkere aroma's en het kruidige karakter smaken syrahs en shirazs lekker bij winterse gerechten. De slanke, elegante en vaak frisse Rhônewijnen zijn heel geschikt om bij een steak au poivre of een stoofschotel met vlees en knapperige groenten te schenken. De volle, soepele syrahs uit de Languedoc doen het goed bij couscous en bij bonenschotels met chorizo. Veel rijpe shiraz-wijnen uit de Nieuwe Wereld zijn rond en komen een tikkeltje zoet over. Dat zachte zoetje maakt dat ze ook bij oosters gekruide vleesgerechten als een Indonesische rendang passen.
Bron: Allerhande - september 2004
Syrah en Shiraz, één druif, twee wijnen door Marga der Rijst
Syrah, of op z'n Engels Shiraz, is de rijzende ster onder de blauwe druiven. De afgelopen jaren werd hij overal waar het klimaat zich er voor leent in de grond gezet. De Fransen zien hun Côtes du Rhône graag als bakermat van de nu populaire druif. Sommige historische verhalen geven die eer aan Shiraz, de middeleeuwse hoofdstad van het toenmalige Perzische rijk. Een andere legende vertelt dat de Romeinen de druif vernoemden naar Syracuse vanwaar ze hem meebrachten naar de Rhônevallei. Wat er ook waar is, de syrah komt al eeuwen in Frankrijk voor. In het begin van de negentiende eeuw nam James Busby, de grondlegger van de Australische wijnbouw, de druif mee naar downunder waar hij na verloop van tijd werd omgedoopt in shiraz.
Syrah en shiraz zijn als druivenras identiek. De wijnen die ervan worden gemaakt, vertonen opvallende stijlverschillen. Ooit was de taal aanleiding om de wijn Syrah of Shiraz te noemen. In Australië en Zuid-Afrika werd Shiraz gemaakt, in Frankrijk, Spanje en Italië Syrah. Tegenwoordig kiest menig huis afhankelijk van de (beoogde) wijnstijl voor een van de twee namen. Dat is goed nieuws. Want als die stijlen eenmaal zijn gedefinieerd, kan een juist gebruik van de namen op het etiket heel verhelderend werken voor de consument.
Tijdens Cape Wine 2004 zette de Britse wijnjournalist Tim Atkin als voorzitter van het syrah-shiraz-seminar de kenmerken op een rij. De druiven voor een Syrah, met als klassiek voorbeeld Hermitage, worden niet of niet helemaal ontsteeld.
Wilde gisten zorgen voor de fermentatie. Het alcoholgehalte ligt rond de 13 à 13,5%. De wijn wordt op ouder Frans eiken gevinifieerd. Syrah heeft een reductieve stijl, is een eetwijn en gemaakt om te ouderen. Resultaat: een elegante, donkere wijn met fijne tannines, zowel bessenachtige en bloemige aroma's als tonen van versgemalen zwarte peper, tabak en pure chocola.
Dan Shiraz. 'A meal in itself', volgens Tim. De druiven voor een Shiraz, met als klassieker Penfolds Grange Hermitage, worden rijper geoogst. Alcoholgehalte kan oplopen tot 16%. Er wordt met ontsteelde druiven en gecultiveerde gisten gewerkt. Hoewel het gebruik van Frans eiken toeneemt, verloopt de vinificatie vooral in vaten van ouder en nieuw Amerikaans eikenhout. Tannines worden toegevoegd. De wijn wordt regelmatig gelucht. Resultaat: sappige, romige, volfruitige, spicy, zwoele wijnen met donkere tonen.
Voor alle duidelijkheid: bovenstaande omschrijvingen gelden niet voor één bepaalde wijn, maar geven een grof beeld van de stijl als geheel. Tijdens dit seminar proefden we diverse Zuid-Afrikaanse Shiraz's en Syrah's. Stellenzicht Golden Triangle, Fairview Solitude, Barefoot, Kevin Arnold Nadine droegen terecht de naam Shiraz. De Boekenhoutskloof 2001 bleek niet alleen een verrukkelijke maar ook terechte Syrah. Dit in tegenstelling tot Graham Beck's The Ridge die Syrah heet, maar helemaal Shiraz is. Vergelegen koos voor Shiraz, maar de ingetogen, peperige stijl van de 2001 wijst meer in de richting van Syrah. Helemaal duidelijk is het dus nog niet.
Het weer en een veranderende visie van de wijnmaker zouden per oogstjaar de stijl en dus de naam op het etiket kunnen meebepalen. Het is zelfs niet ondenkbaar dat een huis zowel een Shiraz als Syrah op de markt brengt. Wijnmaakduo Anderson-Boudinaud zijn al zo ver. In de Languedoc maken zij hun Fat Bastards en Wild Pigs, Vins de Pays d'Oc. In de eerste lijn zit de Syrah, de andere heeft de Shiraz. Het verschil zit niet in de druif, maar in de wijn.
Bron: Proefschrift - juni/juli/augustus 2004
Syrah - stamoudste - Shiraz door Michael de Rooij
Deze steeds populairder wordende druif mag met recht de stamoudste worden genoemd,omdat hij de oudste in kaart gebrachte geografie en historie heeft van alle edele druivenrassen. Waar de syrah zijn origine vindt is een mooi onderwerp van gesprek. Het plaatsje Syracuse? op Sicilië? Of de stad Shiraz in voormalig Perzië, het huidige Iran? Shiraz ligt in een van de oudste 'wijnproducerende' streken ter wereld en het is niet onwaarschijnlijk dat de Phocaeërs de druif naar Marseille brachten. De opgravingen van Griekse amfora's in Tain (Rhônevallei) ondersteunen deze theorie. Het kan ook de loop van de Romeinen zijn geweest die de druif met de legioenen van Probus vanuit Egypte via Syracuse naar het noorden brachten. Zeker is wel dat hij al lang wortel had geschoten in de Rhônevallei alvorens de eerste stekken in Gallië de grond in gingen (misschien maakte de druif wel deel uit van het elixer dat Asterix zijn bovennatuurlijke kracht gaf?) Nader bekeken was Frankrijk destijds onderdeel van de 'nieuwe wijnwereld' en heeft de naam Syrah afgeleid van Syracuse het hier gewonnen van de eerder verschenen Shiraz. Eeuwen later was het de Schot James Busby (geb. 1801) die vanuit de eerdere aanvoerroute, Zuid-Frankrijk verliet voor zijn terugtocht in 1832 naar Australië, met in zijn bagage zo'n 400 entloten. Deze had hij verzameld tijdens zijn Europese wijnreis, en één ervan was zeer waarschijnlijk de Scyras, zoals de Shiraz toen in Australië werd genoemd. Een beperkt experiment in de botanische tuinen van Sydney leerde dat de druif goed tegen het Australische klimaat (lees: de leefbare zones) kon.
In de aantekeningen van Sir William Arthurs 'Letter on the vine' die in 1840 verschenen stond: "Scyras… Een uitstekende druivensoort die belooft minstens zo waardevol te worden voor rode wijn als Verdelho voor witte. Men zegt dat dit ras voornamelijk op de beroemde Hermitageheuvel wordt geteeld". Later werd de druif ook vaak Hermitage genoemd net zoals de naam Chablis werd gebruikt om een van Chardonnay gemaakte wijn aan te duiden. Internationale afspraken staan dit nu niet meer toe. In ons Europa en met name Frankrijk neemt de totale aanplant nog steeds toe. Er wordt hier onderscheid gemaakt tussen Grosse en Petite Syrah waarbij de 'kleine' de voorkeur heeft boven de meer productieve en groeikrachtigere grosse, elders 'monduese' gedoopt. Overigens heeft Petite Syrah geen familiebanden met Petite Sirah uit Californië, in Australië durif geheten. Met het populair worden steeg ook (met name in de Languedoc-Roussillon regio) het areaal naar ongeveer 27000 ha, tien maal zo veel als 10 jaar ervoor. Ook in Châteauneuf du Pape neemt zijn aanwezigheid toe en verdringt hij de Grenache steeds meer.
Dankzij James Busby is het echter Australië, dat de oudste productieve Syrah of eigenlijk Shiraz druivenstokken ter wereld herbergt. Deze stamoudsten anno 1860 leveren nog steeds druiven die wijnen voortbrengen van memorabel niveau.
Bron: De Wijnkrant | december 2002
Syrah
Over de herkomst van de syrah bestaan verschillende verhalen. Volgens sommigen zou hij stammen uit de omgeving van het plaatsje Shiraz in het huidige Iran. Van daaruit zou hij via Sicilië naar de oevers van de Rhône zijn gekomen. Inderdaad is de Côtes du Rhône het belangrijkste aanbouwgebied van deze edele wijndruif. Hier staat hij aan de basis van beroemde wijnen als Côte Rôtie en (Crozes) Hermitage. In het zuidelijk deel van de Rhône levert hij een bijdrage aan beroemde wijnen als Châteauneuf-du-Pape en Gigondas. In andere Zuid-Franse wijnstreken wint hij sterk aan populariteit en in Australië (Shiraz) is het de meest aangeplante wijndruif.
De syrah levert een diepgekleurde rode wijn die goed kan ouderen. Geur en smaak zijn krachtig en zeer divers: fruitig, kruidig en vaak ook een vleugje bloemig (viooltjes); veel syrah wijnen hebben een licht 'pepertje' in de neus.
Bron: EuroSlijter Magazine - Winter 1998
|