Wijnboerderij t'Heekenbroek door Leo den Dulk - Foto's: Job Huisman
In 2005 lazen ze over de wijnbouw die in de Achterhoek in opkomst was. Job en Neeltje Huisman, werkzaam in de agrarische sector, besloten daar mee verder te gaan. In Drempt begonnen ze Wijnboerderij 't Heekenbroek, vernoemd naar een deel van landgoed De Ulenpas waaraan het grenst.

Rassen
Vanaf 2006 werd begonnen met het gefaseerd aanplanten van verschillende druivenrassen. Nu staan er op twee hectare ruim 6.500 wijnstokken, verdeeld over zes rassen: de witte druiven Solaris, Johanniter en Souvignier Gris en de blauwe Cabernet Cortis, Cabernet Noir en Pinotin. 'We hebben veel nieuwe rassen waar nog niet alles van bekend is. Eerder hadden we de Cabertin, die niet genoeg opbracht, en Cabernet Blanc, die niet bestand bleek tegen late vorst.'
Nieuwe rassen worden vooral geselecteerd op weerstand tegen meeldauw en valse meeldauw, oudere rassen zijn daar nogal gevoelig voor. 'Nu gebruiken we rassen die daar minder last van hebben, door veredeling en selectie ontwikkeld in Duitsland en Zwitserland. Omdat de omstandigheden blijven veranderen is dat ook nodig. In Zuid-Frankrijk bijvoorbeeld worden nu rassen aangeplant uit zuidelijker streken.'

Snoei
Bij de snoei van de wijnstokken wordt het Guyot-systeem gevolgd, waarbij vanaf half december tot eind januari wordt gesnoeid. Bijna alle scheuten van het afgelopen jaar worden weggenomen, evenals de horizontale ligger. Op de kop van de plant blijft een aantal scheuten staan; één wordt overgehouden en begin maart uitgebogen als basis voor het nieuwe groeiseizoen. De oude stam is 70-80, soms 90 cm hoog, afhankelijk van het ras. De uitgebogen tak is ongeveer 80 cm lang, en daaraan worden gemiddeld tien scheuten aangehouden met, afhankelijk van het ras een tot twee, soms drie trossen per scheut. Per stok worden dus maximaal 25 trossen geproduceerd en wat er meer aankomt wordt uitgedund, het zogenaamde trossen dunnen.
'Dat gebeurt in augustus om ervoor te zorgen dat je een goeie kwaliteit druiven krijgt', vertelt Job, 'als je alles zou laten hangen loop je het risico dat niet alles rijp wordt. Dan krijg je een dunne wijn, omdat de suikers en de smaakstoffen over te veel trossen zijn verdeeld. De bessen zijn ongeveer 100 dagen na de bloei rijp, en het is van belang dat de bloei zoveel mogelijk tegelijkertijd plaatsvindt. Anders is de rijping over een te lange periode verspreid, zodat de oudere druiven al rijp zijn en beginnen te rotten terwijl de jongste nog niet rijp zijn.'
Opkweek en snoei vindt bij het ras Solaris gedeeltelijk plaats volgens het cordon-systeem, omdat het een ras is dat veel blad maakt en soms te weinig bloei aanzet. Dat kan tot gevolg hebben, zoals wel eens is gebeurd, dat 1.000 planten maar 300 liter wijn opleveren, en dat is te weinig. Door anders te snoeien kan tot 900-1.200 liter per 1.000 planten worden gehaald. De gemiddelde opbrengst per stok is dus ¾-1 liter. Tussen de rassen zitten qua opbrengst wel verschillen: de Johanniter kan soms wel 1,5-2 liter opbrengen.

Waarschuwingssysteem
Aantasting van de druivenrassen bestaat uit de schimmels meeldauw en valse meeldauw, die de planten verzwakken, en botrytis die rotting veroorzaakt tijdens de rijpingsfase. Een ras als de Pinotin is bovendien erg gevoelig voor Suzuki's fruitvlieg, een relatief nieuwe aantasting. Het betekent dat je goed moet overwegen wanneer je gaat oogsten en wat voor wijn je ervan gaat maken. Als er te veel aantasting is kun je geen goede rode wijn meer maken maar alleen nog rosé.
Meeldauw en valse meeldauw bestrijden gebeurt met zo min mogelijk middelen, en uiteraard alleen de toegestane. Het is in het belang van de wijnbouwer om zo min mogelijk te gebruiken, want het is kostbaar. 'lk werk met een waarschuwingssysteem, gebaseerd op een weerstation dat in de wijngaard staat, met onder andere blad-nat sensoren. De gegevens gaan naar een server in de Betuwe waarop ik kan inloggen. Dan krijg ik nauwkeurige informatie over wanneer er een grote kans is op een infectie. De regionale weersverwachting wordt daarin ook meegenomen. Afhankelijk daarvan ga je al of niet spuiten. Weinig wijnbouwers in Nederland werken met dit systeem, het is oorspronkelijk voor de fruitteelt bedoeld. Misschien ben ik wat nieuwsgieriger naar zulke zaken omdat ik vroeger zelf ook in het onderzoek heb gezeten en als hobby al een weerstation had.'

Medailles
Na de oogst komt de periode van het wijn maken, en dat is weer een vak apart. Professionele wijnbouwcursussen zijn er in Nederland op dit moment nauwelijks meer. 'We maken wijn in onze eigen wijnkelder. Om het te leren hebben wij hebben een adviseur in de arm genomen, oenoloog Stan Beurskens van wijngaard St. Martinus in Limburg, en dat heeft mooie resultaten opgeleverd: al zes jaren op rij minimaal één gouden medaille in Berlijn. Daar zijn we natuurlijk erg blij mee.' Voor restaurants zijn Nederlandse wijnen aantrekkelijk, want streekproducten doen het goed. De rode wijnen worden ook steeds beter. 'We maken van Pinotin een fruitige rode wijn met niet te veel tannines, de Noorderlicht. Druiven kweken en wijn maken blijft spannend, maar met de nieuwe Tivoli Rood Barrique 2016 kregen we onlangs in Berlijn voor het eerst een zilveren medaille. Nog een reden om door te gaan!'

Bron: onze eigenTUIN | Zomer 2020